کودکان و اسباب بازی ها (با تأکید بر روان شناسی بازی)

کودکان گل های بوستان ما و آینده سازان کشورند. ملّتی در آینده موفق، سربلند، پیروز و سعادتمند خواهد بود که به نیازهای جسمی و روانی کودکان خود توجه بیش تری داشته باشد.

امروزه روان شناسان اعتقاد دارند که برای رسیدن به مراحل بالاتر رشد باید پایه های اولیه رشد را جدی گرفت و اگر چنانچه اولین مراحل رشد به خوبی طی نشود، در مراحل بعدی کودک دچار اختلال خواهد شد.

یکی از نیازهای مهم و اساسی کودک، نیاز به بازی و اسباب بازی است. بازی برای کودک همانند آب است برای ماهی. کودک بدون بازی نمی تواند به رشد متعادل و سازنده ای برسد. اسباب بازی شوق زیستن را در وجود کودک برمی انگیزد موجب پرورش قوای جسمی، ذهنی، روانی، عاطفی و اجتماعی کودک می شود.

اسباب بازی همچنین موجب می شود که کودک با دنیای بیرون ارتباط برقرار نماید و تجارب خویش را گسترش دهد و با مفاهیم مختلفی همانند رنگ، شکل، اندازه، بالا، پایین و... آشنا شود.

مسأله مهم این است که بازی و اسباب بازی ها باید متناسب با ویژگی های سنی، رشد جسمی و روانی کودک باشد تا اثرات مفید و سازنده را داشته باشد وگرنه بعضی مواقع ممکن است اسباب بازی به دلیل عدم تناسب با ویژگی های سنی و رشدی کودک، او را دچار شکست های متعدد و در نهایت، احساس حقارت کند که در این صورت، آن اسباب بازی برای کودک مضر است.

روان شناس مشهور ژان پیاژه تأکید می کند که والدین در انتخاب اسباب بازی دقّت و هوشیاری لازم را داشته باشند؛ چرا که در شکل دادن به تمایلات عاطفی و روانی او نقش مهمی ایفا می کند و چنانچه در انتخاب آن ها توجه کافی نشود، ناخواسته تمایلات کودکان به گونه ای شکل می گیرد که مورد انتظار نبود.

در این مقاله سعی نگارنده بر این است تا از دیدگاه های مختلف و با توجه به لحاظ همه عوامل، بازی و اسباب بازی متناسب با هر سن را پیشنهاد نماید. بازی ها و اسباب بازی های پیشنهادی می تواند راهنمای بسیار خوبی برای والدین و مربیان محترم باشد.